یک دیپلمات سابق جمهوری اسلامی: در ایران وزارت خارجه در معنایی که در جهان مرسوم است وجود ندارد

قاسم محبعلی، دیپلمات بازنشسته، در مصاحبه با سایت «انتخاب» گفت در ایران درباره سیاست خارجی و موضوعاتی امنیتی در مراجع دیگر جز دولت تصمیم‌گیری می‌شود. سفر علی شمخانی، رئیس شورای امنیت ملی به چین و امارات متحده عربی و عراق که به حصول توافق برای عادی‌سازی روابط با عربستان و سایر کشورهای خلیج فارس انجامید، سبب شد که حسین امیر عبدالهیان، وزیر امور خارجه در توییتر اعلام کند: «سفر دریابان شمخانی به امارات و عراق در چارچوب غالب مناسبات امنیتی انجام می‌شود.

پدیده جدیدی نیست. نماینده وزارت خارجه در سفرها همراه ایشان است.

در سیاست خارجی هماهنگی وجود دارد.

همه چیز در چارچوب نظام و‌ زیر نظر رئیس‌جمهوری است.» محبعلی اما در ادامه مصاحبه با انتخاب تلویحاً این گفته را نقض کرد.

او درباره تضعیف وزارت خارجه گفت: «بله من هم در دوران کاری خود شاهد این اتفاقات بودم، وزارت خارجه یک بخش کارشناسی قوی داشت و نقش خود را بازی می‌کرد و معمول هم بود که وزرای خارجه در سطح چهره‌های شناخته شده ملی باشند اما وقتی این چنین نباشد وضعیت مثل امروز در وزارت خارجه می‌شود.»

این دیپلمات بازنشسته در ادامه افزود: «از اواخر دولت اصلاحات عملا وزارت خارجه ضعیف شد، اول مذاکرات هسته‌ای از دولت خارج شد، بعد مسائل منطقه و سپس تعیین سفرای حوزه خاورمیانه از وظایف وزارت خارجه خارج شد و الان نیز نمی‌توان گفت چیزی به نام وزارت خارجه به معنای مرسوم جهانی وجود دارد.»

دوشنبه ۷ فروردین، کمال خزاری، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل و دبیر شورای روابط خارجی در بازگشت از دمشق درباره تضعیف نقش وزارت خارجه گفته بود: «طبیعی است که حل مسایل عالی امنیتی با شورای عالی امنیت ملی و پیشنهاد راهبرد با شورای راهبردی و اجرای سیاست خارجی با وزارت خارجه است که در هماهنگی کامل انجام‌ می‌گیرد. طبعا اشاعه اینگونه تفسیرهای نادرست به مصلحت روابط خارجی کشور نیست.»