استقرار موشک‌های پاتریوت در اوکراین و نگرانی آمریکا از گسترده‌تر شدن دامنه جنگ

موافقت آمریکا با تجهیز اوکراین با موشک‌های پاتریوت به عنوان سپری در مقابله با حمله‌های موشکی روسیه بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌‌های جهان داشته است.

در هفته جاری اعلام شد که آمریکا موافقت کرده است که به درخواست مکرر رئیس‌جمهوری اوکراین پاسخ مثبت دهد و این کشور را با موشک‌های پاتریوت تجهیز و تقویت کند. اما کارشناسان در اثربخشی این تجهیزات تردید دارند و بر این باورند که این اقدام عامل تغییر در جنگ اوکراین با روسیه نخواهد شد.

ایالات متحده آمریکا و متحدانش سال‌ها است سامانه‌های موشک پاتریوت را به عنوان سپری در مقابله با حمله‌های موشکی دشمن به کار می‌گیرند.

• سامانه‌های موشک پاتریوت چیست؟

پاتریوت یک موشک زمین به هوا است که برای رهگیری موشک‌های دشمن به کار گرفته می‌شود. این سامانه که از سال‌های ۱۹۸۰ وارد میدان شده، می‌تواند هواپیما، موشک‌های کروز، و موشک‌های بالستیک کوتاه‌بُرد را هدف قرار دهد. هر موشک پاتریوت از یک سامانه پرتاب با ۸ دستگاه پرتابگر تشکیل شده که روی کامیون کنترل سوار است. هر سیستم به ۴ موشک رهگیر، یک رادار زمینی، یک ایستگاه کنترل، و یک ژنراتور مجهز است.

نیروی زمینی آمریکا می‌گوید ۱۶ گردان مجهز به موشک پاتریوت دارد. انستیتو بین‌المللی مطالعات راهبردی آمریکا در سال ۲۰۱۸ در گزارشی نوشت که این گردان‌ها دارای ۵۰ سامانه و بیش از ۱۲۰۰ فروند موشک رهگیر هستند.

تام کاراکو، رئیس پروژه دفاع موشکی در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی، می‌گوید: «سامانه پاتریوت یکی از مطمئن‌ترین سیستم‌های دفاع موشکی آزمایش شده است، که می‌تواند به اوکراین در مقابله با موشک‌های بالستیکی ارسال شده ایران به روسیه کمک کند.»

• هزینه

طی سال‌ها موشک رهگیر پاتریوت دستخوش تغییرات زیادی شده است. در حال حاضر هزینه تولید هر سیستم موشکی حدود ۴ میلیون دلار است و موشک‌اندازها حدود ۱۰ میلیون دلار هزینه دارند. مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در گزارش خود می‌نویسد با این قیمت، به صرفه و صلاح نیست که از این موشک‌ها برای رهگیری و سرنگون کردن پهپادهای کوچک ۵۰ هزار دلاری ایران در جنگ اوکراین استفاده شود.

به علاوه، نگهداری و به کار انداختن هر سامانه پاتریوت مستلزم داشتن ۹۰ سرباز است، و تاکنون یکی از دلایل امتناع آمریکا از ارسال این تجهیزات پیچیده به اوکراین لزوم اعزام نیروهای نظامی به اوکراین بوده است.

نگرانی دیگر این است که ارسال موشک پاتریوت به اوکراین ممکن است روسیه را بیشتر از این تحریک کند، و دامنه جنگ گسترده‌تر شود، کما اینکه وزیر خارجه روسیه اعلام کرده است که ارسال سامانه‌های پیچیده دفاع موشکی به اوکراین «حرکت تحریک‌آمیز دیگری از سوی آمریکا خواهد بود» که از سوی مسکو بی‌پاسخ نخواهد ماند.