رژیم جمهوری اسلامی از آزادی گروهی از زندانیان خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی، مشروط به «ندامت اجباری» خبر داد. سازمان حقوق بشر ایران در واکنش اعلام کرد که «عفو ریاکارانه معترضان به دست علی خامنهای یک اقدام تبلیغاتی است».
در بیانیه این سازمان آمده: «نهتنها تمام معترضان باید بدون قید و شرط آزاد شوند، بلکه در راه اجرای عدالت، محاکمه آمران و عاملان سرکوب، یک حق همگانی است»
خبرگزاری میزان وابسته به قوه قضاییه جمهوری اسلامی روز یکشنبه از موافقت علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی با «عفو یا تخفیف مجازات دهها هزار نفر از متهمان و محکومان» خبر داد.
حکومت ایران از ابتدای سرکوب خیزش انقلابی، از ارائه آمار بازداشتشدگان خودداری کرده و حتی کشتار معترضان را نیز با اعلام دلایلی به غیر از تیراندازی از سوی ماموران امنیتی، انکار کرده است.
اما بر اساس آمارهای سازمانهای حقوق بشری تاکنون بیش از پانصد نفر از معترضان کشته شده و دهها هزار معترض نیز بازداشت شدهاند.
بر اساس گزارش خبرگزاری میزان، در پی پیشنهاد رییس قوه قضاییه به خامنهای برای آزادی یا تخفیف مجازات معترضان بازداشتشده، این افراد باید «با اظهار پشیمانی و ندامت، تقاضای بخشش» کنند.
جمهوری اسلامی بازداشتشدگان به ویژه بازداشتشدگان نوجوان و جوان را متهم کرده که «در اثر القائات و تبلیغات دشمن مرتکب رفتارهای نادرست و جرائمی شدند».
رییس قوه قضائیه در نامه خود درباره «شرایط عفو و تخفیف مجازات متهمان و محکومان حوادث اخیر» نوشته است که «عدم ارتکاب جاسوسی به نفع اجانب، عدم ارتباط مستقیم با عوامل سرویسهای اطلاعاتی خارجی، عدم ارتکاب قتل و جرح عمدی، عدم ارتکاب تخریب و احراق تاسیسات دولتی و نظامی و عمومی، و نداشتن شاکی یا مدعی خصوصی» از شرایط آزادی یا تخفیف مجازات معترضان بازداشتشده است.
این در حالی است که قوه قضاییه جمهوری اسلامی بخش زیادی از معترضان و بازداشتشدگان را به چنین اتهامهایی متهم کرده و برای آنان کیفرخواست صادر کرده است.
همچنین در بخش دوم درخواست رییس قوه قضاییه برای برخورداری محکومان دادگاههای عمومی و انقلاب که ممکن است معترضان بازداشتشده نیز جزو آنان باشند، آمده که افرادی شامل عفو یا تخفیف مجازات میشوند که بخشی از حکم زندان خود را گذرانده باشند.
در مهرماه نیز، دادستان عمومی و انقلاب تهران اعلام کرده بود که بعد از فرمان علی خامنهای در مورد تفاوت قائل شدن بین جوانان و نوجوانانی که بر اثر «هیجان ناشی از ملاحظه یک برنامه اینترنتی» به خیابان میآیند، ۴۰۰ نفر از افراد بازداشت شده در اعتراضات اخیر آزاد شدند.
اما ابهام در وضعیت معترضانی که همچنان در بازداشت باقیماندهاند به حدی افزایش یافته که خانوادههایشان بارها مقابل زندانهای جمهوری اسلامی تجمع کردهاند.
اواسط دیماه، شماری از خانوادههای بازداشتشدگان اعتراضات و خیزش انقلابی، برای پیگیری وضعیت فرزندانشان مقابل در زندان کچویی کرج تجمع کردند.
همچنین با افزایش فشارها بر معترضان زندانی، موج اعتصابهای غذا در زندانها رو به گسترش است و گزارشها از در خطر بودن سلامت بسیاری از زندانیان خبر میدهند.
پیشتر سازمان حقوق بشر ایران از احتمال اعدام بیشتر برخی معترضان بازداشت شده در جریان خیزش انقلابی مردم ایران علیه جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرد و از جامعه جهانی خواست با واکنش به موقع، مانع از بروز چنین جنایتی شود.
بر اساس گزارشهای منتشر شده، برخی بازداشتشدگان خیزش اخیر به اتهام «آتش زدن سطل آشغال» به «محاربه» متهم شدهاند که میتواند برای آنان مجازات اعدام به دنبال داشته باشد.
تاکنون حکم اعدام چهار معترض اجرا شده است.