فدراسیون فوتبال اوکراین روز دوشنبه ۹ آبان در بیانیهای رسمی تایید کرد که هیات رئیسه این فدراسیون «بهدلیل احتمال مشارکت حکومت تهران در تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و نقض حقوق بشر در ايران» خواهان اخراج تیم ملی فوتبال ایران از مسابقات جام جهانی قطر است.
تیم ملی فوتبال اوکراین در آخرین مراحل رقابتهای مقدماتی در برابر تیم ملی ولز شکست خورد و نتوانست به جام جهانی راه یابد.
تیم ملی ایران با انگلیس، آمریکا و ولز همگروه است و اولین مسابقه آن روز ۲۱ نوامبر در برابر تیم ملی انگلیس خواهد بود.
در پی شروع تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در پنجم اسفند پارسال، فیفا و یوفا تیم ملی فوتبال روسیه را از رقابتهای جهانی و اروپایی محروم کردند.
هفته گذشته نیز سرگی پالکین، مدیرعامل باشگاه فوتبال اوکراینی «شاختار دونتسک»، از فیفا خواست تیم ملی ایران را از جام جهانی اخراج و سهمیه آن کشور را به اوکراین بدهد.
در بیانیه رسمی فدراسیون فوتبال اوکراین که در وبسایت آن منتشر شده است درخواست هیات رئیسه این فدراسیون از فیفا برای اخراج ایران قید شده ولی به دادن سهمیه ایران به اوکراین اشارهای نشده است.
در بخشی از این بیانیه گفته میشود: «با توجه به گزارشهای رسانهای متعدد در مورد نقض سیستماتیک موازین حقوق بشر در ایران که میتواند مصداق زیرپا گذاشتن موازین عضویت در فیفا باشد و با در نظر گرفتن اینکه ارسال احتمالی جنگافزار از سوی ایران برای ارتش روسیه میتواند نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت علیه ایران باشد ما از فیفا رسما درخواست خواهیم کرد که محرومیت تیم ملی ایران از مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ را بررسی کند».
بهرغم انتشار تصاوير و گزارشهای متعددی از استفاده ارتش روسيه از پهپادهای ايرانی «شاهد-۱۳۶» در حملات هفتههای اخير به زيرساختهای غیرنظامی اوکراين و تاکيد کیيف بر صحت اين شواهد، مسکو و تهران استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین را تکذیب کردهاند.
فیفا تاکنون به سخنان مدیرعامل باشگاه شاختار دونتسک واکنش نداده است و درخواست چند گروه که خود را مدافع حقوق دوستداران فوتبال در ايران معرفی میکنند و بهدليل سرکوب اعتراضات اخير و ممنوعيت ورود زنان به استاديومها خواستار اخراج تيم ملی ايران شدهاند ناديده گرفته است.
فیفا در عین حال معمولا بهدلیل تصمیمهای نظامی یک دولت سهمیه آن کشور در رقابتهای جهانی فوتبال را لغو نمیکند. البته در سال ۱۹۹۴ در پی تحریم حکومت یوگسلاوی سابق از سوی سازمان ملل بهدلیل جنگ بالکان، فیفا تیم ملی یوگسلاوی را از رقابتهای مقدماتی جام جهانی حذف کرد.
فيفا در اساسنامه خود با صراحت اعلام میکند که «به تمامی موازين بينالمللی حقوق بشر پايبند است» ولی تصميم خود برای اخراج روسيه از مسابقات جهانی و اروپايی را با تکيه بر موازين حقوق بشر اتخاذ نکرد. فيفا دليل محروميت تيم ملی روسيه پس از تهاجم نظامی آن کشور به اوکراين را عدم امنيت و به خطر افتادن امنیت مسابقات فوتبال اعلام کرد.
تعداد قابل توجهی از بازيکنان فعلی و سابق تيم ملی فوتبال ايران به اشکال گوناگون از اعتراضات هفتههای اخير حمايت و يا با معترضان اعلام همبستگی کردهاند.
همزمان، فدراسیون فوتبال بوسنی و هرزهگوین اعلام کرده است که مسابقه دوستانه تیم ملی این کشور با روسیه که قرار بود روز ۱۹ نوامبر برگزار شود فعلا به تعویق افتاده ولی قرار است در تاریخ دیگری در آینده برگزار شود.